Concordatum inter monachos Gemeticenses et illos de Hescerento.

Accord rédigé en forme de chirographe entre « les moines de S. Pierre de l'Ordre de Jumièges habitant Montataire » et les religieux de S. Leu d'Esserent, au sujet d'un moulin que les premiers voulaient construire sur la rivière du Thérain, ce que les religieux de S. Leu d'Esserent et les chanoines de S. Evremond de Creil craignaient être préjudiciable aux leurs.

  • B Bibl. nat. de France, Baluze 46, p. 85.
  • a Cartulaire du prieuré de Saint-Leu d'Esserent (1080-1538), éd. Eugène Müller, Pontoise, 1901.
D'après a.

Notum sit universis tam presentibus quam futuris quoniam monachi beati Petri Ecclesie Gemeticensis habitantes in villa que Montistera264 vocatur, molendinum volebant facere super fluvium Theram265, dicentes se in hoc jus potestatem que habere. Contentio igitur inde est exorta quia canonici de Credulio266 super eumdem fluvium molendinum unum habebant et monachi de Escerento duo qui prope ipsum locum erant, ubi monachi Gemeticenses molendinum ædificare volebant ; unde tam monachi de Escerento quam canonici de Credulio timentes ne illorum ædificatio sibi fieret impedimentum, tam per se quam per suos amicos contradixerunt jam dictum fieri molendinum. Quapropter timentes monachi Gemeticenses ne fundatores Ecclesiæ beati Lupi siti in hoc essent nocituri, Rainaldum priorem tunc de Marloto267 atque Gausbertum decanum christianitatis ad monachos de Hescerente miserunt, rogantes ne sibi nocerent ac promittentes sic se facere molendinum ut nullum illis facerent damnum. Robertus etiam, prior ejusdem loci, per semetipsum ad ejusdem beati Lupi monachos venit ac simplici proprio ore promisit. Itaque karitate cogente monachi Gemeticenses cum monachis de Escerente ad hanc venerunt concordiam : ut si cum canonicis de Credulio possent concordari aut jure rectitudinis, aut legitimo judicio, aut alio quolibet modo, ipsi super hoc illos ultra nunquam essent nocituri ; decreto scilicet tali ut illorum molendinum ecclesiæ beati Lupi nullum faceret damnum, et quando illud molendinum esset incipiendum, monachis de Escerente diem facerent notum, ut pergentes illuc ex utraque parte sic mensurarent aquam, ut monachi beati Lupi nullam haberent molestiam, et si aliquando contentio oriretur, secundum quod non fuerit primum mensurata aqua, sic sine damno monachorum de Escerente, cum testimonio hujus cartæ ac virorum legalium remensuretur.

Facta sunt autem hæc ex parte Gemeticensis ecclesiœ per duos monachos qui ibi tunc erant, Robertum atque Vuillelmum qui ex sua parte testes habuerunt dnum Drogonem de Marloto47 et jamdictum Gausbertum decanum christianitatis ; Petrum etiam filium Freesendis232 et Radulfum cognomento Galosum. Ex parte autem ecclesiæ beati Lupi sub Ademaro175 priore fuerunt duo monachi : Fulcaldus scilicet atque Briccius qui testes habuerunt super hoc : Joannem filium Anselmi242 ; Vuillelmum de Cramiseio73 ; Petrum de Pratis268 ; Vuidonem filium Ermensendis ; Anselmum cognomento Baatum240 ; Lambertum filium Ursonis ; Arnulfum generum Olrici et Albertum decanum. Hæc igitur carta bis in uno pargameno scripta sic dividetur, ut medietas apud monachos Gemelicenses, medietas apud Escerentem retineatur.