Gregorius VIIIIos, de privilegiis et immunitatibus abbatiæ.
- A Original en parchemin bullé. — Inv., p. 50, l. K.
- a Cartulaire de l’abbaye Notre-Dame des Vaux-de-Cernay, de l’ordre de Cîteaux, au diocèse de Paris, éd. Lucien Merlet et Auguste Moutié, Paris, 1857-1858.
Gregorius episcopus, servus
servorum Dei, venerabilibus fratribus archiepiscopo
Senonensi et suffraganeis suis et dilectis filiis
abbatibus, prioribus, decanis, archidiaconis, prepositis et aliis ecclesiarum
prelatis per Senonensem provinciam constitutis, salutem
et apostolicam benedictionem : Non absque dolore cordis et plurima turbatione
didicimus quod ita in plerisque partibus ecclesiastica censura dissolvitur et
canonice sententie severitas enervatur ut viri religiosi, et hii maxime qui per
sedis apostolice privilegia majori donati sunt libertate, passim a
malefactoribus suis injurias sustineant et rapinas, dum vix invenitur qui
congrua illis protectione subveniat, et pro fovenda pauperum innocentia se murum
opponat.
Specialiter autem dilecti filii abbas et fratres monasterii Vallis
Sarnaii, Cisterciensis ordinis,
Parisiensis diocesis, tam de frequentibus injuriis quam
de ipso cotidiano defectu justitie conquerentes, universitatem vestram litteris
petierunt apostolicis excitari, ut ita videlicet eis in tribulationibus suis
contra malefactores eorum prompta debeatis magnanimitate consurgere quod ab
angustiis quas sustinent et pressuris vestro possint presidio respirare.
Ideoque universitati vestre, per apostolica scripta, mandamus atque precipimus,
quatinus illos qui possessiones vel res seu domos predictorum
fratrum irreverenter invaserint aut ea injuste detinuerint, que predictis
fratribus ex testamento decedentium relinquuntur, seu in ipsos fratres vel
ipsorum aliquem contra apostolice sedis indulta sententiam excommunicationis aut
interdicti presumpserint promulgare, vel decimas laborum de terris habitis, ante
concilium generale et ante quod susceperint ejusdem ordinis instituta, quas
propriis manibus aut sumptibus excolunt seu nutrimentis animalium suorum,
spretis apostolice sedis privilegiis, extorquere, monitione premissa, si laici
fuerint, publice candelis accensis, singuli vestrum in diocesibus et ecclesiis
vestris excommunicationis sententia percellatis ; si vero clerici vel canonici
regulares sive monachi fuerint, eos, appellatione remota, ab officio et
beneficio suspendatis, neutram relaxaturi sententiam donec predictis fratribus
plenarie satisfaciant, et tam laici quam clerici seculares qui, pro violenta
manuum injectione in fratres ipsos vel ipsorum aliquem, anathematis vinculo
fuerint innodali, cum diocesani episcopi litteris, ad sedem apostolicam
venientes, ab eodem vinculo meruerint absolvi.
Datum Anagnie,