Livre II

[1] Incipit liber secundus. Chlodoveo regi successerunt IIIIor filii : Theodericus, Chlodomirus, Childebertus, Chlotarius.
[2] .
[3] Theoderico itaque rege hostilem in cursum propulsante, .
[4] . Circa eundem quippe locum magnanimitatem sue ostendit deuotionis, dum esset vir obtime mentis, et sanctarum locupletator ecclesiarum.. . . .
[5]
[6] . Sed ad ordinem revertamur hystorie.
[7]
[8] . , . . Sed dum incursare studet aliena, perdidit que putabat sua. . . Archadius quoque qui urbem Arvernam Chideberto tradiderat, Bituricas aufugit. Ea urbs tunc Childebertoparebat. Mater vero ejus atqueamica comprehense apud Cadurcum urbem exiliate sunt.
[9] . Miser ille, qui putaverit quod illa in ejus fratribus parricidales odisset cogitationes, nec animadverterit consortes regni ac periculorum sublatos esse suorum. Adeo apud improbos est affectus vilis, ut cito pravis suggestionibus extorqueatur. . .
[10]
[11] . .
[12]
[13]
[14]
[15] . . Erat porro Theodebertus rex egregie moratus. Agnoscens vero quod Deutheria suam, ut predictum est, interemisset filiam, repudiata ipsa, Wisegardam iterum sibi sociavit.
[16] Porro Belisarius, post inclitum quem de Wandalis, ut supradiximus, Constantinopolim egit triumphum, intimus amicorum Justiniani principis habebatur. . Qui publicis expeditus actionibus, securam deliberans in reliquum agere vitam, privatas incolebat edes. Sed quia , iterum zelus, iteruminsimulatio. Nam quia ultra quam privatis mos est sese agebat, vallatus quocumqueeundum foret progrediebatur. . Justinianus, hoc modo imperio restitutus, sepefatum Belisarium iterato patricium ordinans, adversum Gothos, qui Italiam inhabitantes Romanos graviter armis premebant, dirigit.
[17]
[18]
[19] . Et resistentibus oppidanis, cum summa vi utrimquedecertaretur, tandem Hispani ipsa obsidionis dispositione et Francorum feroci perterriti animositate, animos a prelio revocaverunt, .
[20] . . . Nunc igitur ad ordinem revertamur hystorie.
[21] .
[22] . . Gloriosus etenim in sanctis Deus, assidue sibi placitos mirificans famulos, huic egregio Patri excellentius ceteris jure prebuit iter ad se perveniendi, qui, in convalle positus lacrimarum, ascensiones virtutum in corde disposuerat suo, scalam Jacob, per quam ascendentes angeli monstrati sunt, suis proponens sectanda sequacibus. In cujus autem, ut pace omnium loquar sanctorum, non dicam martyris, verum apostoli transitu,tam innumeris divini fulgoris splendens apparuit via luminaribus vestibusque ornata nuptialibus. Neque enim in eo calle textile credendum est apparuisse pallium, quo eterne incorruptionis migrabatur ad regnum. Nil porro mirandum hunc divine latorem legis hanc in assumptione spiritusmeruisse gloriam, qui corruptibilis adhucamictus tegmine carnis tantis effulsit miraculorum signis, ut nisi vir toto venerabilis orbe, simulque assertor eximius, profecto ab infidelibus tam mirandis derogaretur actibus. Verum, ut preteream quod adhuc puerulus heremum petiit intrepidus, quod, ut quidam propter ipsum ait sapiens, , illud certe non obmittendum ; quia post multiplicia caris matum donaab omnipotente sibi concessa, tribus ammirandis nec seculo antea cognitis resplenduit miraculis. In eo namque quod solo intuitu ligati solute vincula rustici ; quodque sub momento, quasi sub solis radio, universus ante conspectum ejus collectus est mundus, sive quod strata palliis ac innumeris chorusca lampadibus via ad polorum subvectus est alta, neminem illi puto conferendum sanctorum. Magna porro nobis, si dissimulare nolumus, indicta probitatis est necessitas, quibus donatum est tantum ac talem inpresentiarum habere patronum, ut ab illius nunquam pro posse magisterio discedentes, que audivimus ab illo et mentis oculis vidimus in illo sectemur ; aderit pro certo nobis, utque quondam corporales rustici nexus, sic nostrorum solvet ligamina peccaminum, et quorum in contemplatione totius orbis creditur elegisse domicilia, eorum,si devote illi adhereant animas, sua sequentes vestigia, cum magno divini luminis splendore in eterna deducet habitacula. . Sed et Odo venerabilis abbas hujus Floriacensis monasterii in quo sepe nominandus corpore requiescit Pater Benedictus, ipsius memoriam in quodam sermone mirificis extollit laudibus. Nos vero pro amore tanti patroni nostri his prelibatis, ad hystoriam recurramus.
[23] , audito quod Franci Italiam infestarent, Romam redire maturato contendit. Et civitati appropinquans, cum magna omnium utriusque sexus leticia susceptus, . Indeque ad bellum retractus Francorum, dum paucitatem gentis contempnit virtutemque ignorat, paucis et ipse assumptis, pugnam non dubitavit committere. Sed Romanis pro salute et libertate, Francis pro adipiscenda gloria certamen erat. Et quia eo se gloriosiorem sperabant reportare triumphum, si totius orbis victores Romanos vicissent, mori potius quam loco cedere elegerant. Inito itaque prelio, dum neutra acies alteri cederet, tandem Romani salutem, pro qua aliquamdiu substiterant, deperire sibi intelligentes, dum fortissimos quosque suorum bello oppetere cernerent, paulatim se certamini subtrahere ceperunt. Ita vir strenuissimus Belisarius a suis desertus, ab hostibuscircumventus, nequiquam fortiter faciens, extinctus est. Et qui multarum sub triumpho gentium captivos adduxerat reges, a duce non dicam imperatoris aut regis, verum tetrarche Francorum victus, vita cum nominis sui privatus est gloria.
[24] .
[25]
[26] .
[27]
[28]
[29]
[30] Nunc igitur ad ordinem redeamus hystorie. . Hoc modo juste exsolvit penas ultionis insidiator patris, quem differri non oportebat. Condempnatus est sequestra pietate judicio patris, qui se omni evacuerat pietate. Periit quidem non obtando patribus officio, sed non dissimulando. Cuienim parceret qui saluti paterne quantum in se fuit non pepercit ? Hunc itaque improbitatis sue finem invenit.
[31] Clothario autem Francorum tenente principatum, . . Qui ad beatissimum veniens patrem Benedictum, cujus supra meminimus, ab eo et arguendo commonitus et commonendo a sue crudelitatis immanitate est emolitus. Cui idem vir Domini quod mare transiturus, Romam ingressurus, novem annis regnaturus, decimo esset moriturus predixit.
[32] . . .
[34] .
[35] .
[36]
[37]