École des chartes » ELEC » Cartulaires d'Île-de-France » Saint-Spire de Corbeil » Cartulaire » Item de eodem.

Item de eodem.

  • A Original. Arch. de Saint-Spire, aujourd'hui Arch. dép. Essonne.
  • B Bibl. de Corbeil-Essonnes, ms. 105, cartulaire du XIIIe siècle.
  • a Cartulaire de Saint-Spire de Corbeil au diocèse de Paris, éd. Émile Coüard-Luys, Rambouillet, 1882.
D'après a.

Odo, Dei gracia Beati Dyonisii abbas, et ejusdem loci conventus universis presentes litteras inspecturis eternam in Domino salutem.

Notum facimus quod cum nos diversas querelas movissemus contra capitulum Beati Exuperii Corboliensis coram judicibus a Sede Apostolica delegatis, videlicet coram venerabili patre Nicholao, episcopo Noviomensi, super hoc quod dicebamus priorem Beate Marie de Campis Corboliensis, monachum ecclesie nostre, et ejus in prioratum successores debere celebrare magnam missam in ecclesia Sancti Exuperii pre ceteris omnibus, singulis annis, si vellent interesse, vel per alium facere celebrari, si forsitan interesse non vellent ; — item coram venerabilibus viris decano Sancti Framboldi et cantore et succentore Beate Marie Silvanectensis, super hoc quod dicebamus ipsum priorem et ejus successores debere percipere prebendam Sancti Exuperii cum omni integritate tanquam unum de canonicis residentibus et eciam distribuciones panis et vini et anniversariorum et denariorum matutinalium et omnium aliorum proventuum quantumcumque et quandocumque canonicus residens potest et debet percipere, et de istis querelis fuisset in venerabiles viros Emericum, ecclesie Parisiensis archidiaconum, et magistrum Bartholomeum de Monciaco, canonicum Carnotensem, sub pena centum librarum Parisiensium a nobis et dicto capitulo compromissum ; — tandem coram ipsis inter nos et dictum capitulum super premissis fuit amicabiliter compositum in hunc modum quod prior Beate Marie de Campis, qui pro tempore fuerit, si venerit in hora competenti, , in ipsa ecclesia missam singulis annis, si voluerit, celebrabit ; hoc salvo quod si episcopus Parisiensis in ecclesia presens fuerit et eam voluerit celebrare, vel abbas ejusdem ecclesie sue et cantor fuerint sacerdotes et presentes, et eam alter ipsorum voluerit celebrare, in celebracione dicte misse, si celebrare voluerint sicut dictum est, prioribus Beate Marie preferentur ; nec poterunt canonici loci illius procurare quod per alium ibidem ea die missarum sollempnia celebrentur, priore volente celebrare, et se, ut dictum est, hora competenti ad hoc offerente.

Item de perceptione prebende et distribucionum que fiunt assidue in eadem ecclesia compositum fuit inter nos et dictum capitulum similiter in hunc modum quod prior Beate Marie de Campis qui fuerit pro tempore percipiet integre singulis annis fructum unius prebende quantum unus canonicus residens ; percipiet eciam ac si presens esset, tanquam unus de canonicis residentibus assidue, distribuciones cotidianas que fient in ecclesia Sancti Exuperii in pane et vino et anniversariis, sive hec tria ab antiquo, sive de novo fuerint instituta, seu quocumque modo vel a quocumque deinceps instituenda. In omnibus eciam aliis proventibus et obventionibus ecclesie percipiet prior quantumcumque et quandocumque percipiet canonicus assidue residens in ipsa ecclesia, excepta quarta vini quam habet vicarius prioris, et exceptis denariis matutinalibus quos non percipiet, donec canonici qui matutinis intererunt duos denarios, et vicarii unum, habeant singulis noctibus per totum annum ad matutinas quando intererunt ; nec eciam tunc nisi denarii matutinales augmentarentur tantum in posterum de rebus ad hoc specialiter de novo datis, sive legatis, et non de bonis prioris, quod ultra hanc summam distribucionis se extenderent, videlicet quod canonicus residens plus quam duos denarios singulis noctibus percipiet, tunc prior et ejus successores in illa augmentacione, undecumque proveniret, percipiet quantum unus canonicus assidue residens, hoc salvo quod si de foraneitatibus contigerit denarios matutinales ultra duos denarios augmentari, dictus prior et ejus successores in augmento quod de dictis foraneitatibus evenerit nichil percipiet, sed inter canonicos et vicarios distribuetur. Has autem distribuciones et alias que contingent priorem recipiet pro priore vicarius, hoc salvo quod ex quo vicarius per aliquos dies receperit, prior alii committere poterit, si voluerit et sibi visum fuerit expedire, quem vicarium residentes canonici instituent pro priore ydoneum et sufficientem, qui ante institucionem suam tenebitur jurare priori quod fideliter recipiet et reddet priori omnia que in ecclesia eadem de proventibus distribucionum et omnium aliorum ipsum priorem contingent. Illi eciam qui receptores et distributores erunt de proventibus ecclesie communibus in juramento quod facient capitulo promittent expresse se fideliter recepturos et salvaturos et integre reddituros priori Beate Marie, qui pro tempore fuerit, suam debitam porcionem de omnibus proventibus et obvencionibus ecclesie que ipsum contingent. Si vero prior postmodum dicat quod non credit ipsos in hac forma jurasse, capitulum vel illi qui presentes fuerint, petente priore, hujusmodi recipient juramentum iterum, ipso priore presente, si interesse voluerit. Et sciendum quod hec omnia premissa percipient priores Beate Marie Corbolii de ecclesia Sancti Exuperii sive venerint ad ecclesiam eamdem sive nunquam venerint, quum intelligantur per suum vicarium in ecclesia deservire ; qui vicarius semper percipiet, si horis statutis interfuerit, quantum unus de aliis vicariis, excepto pane et denariis anniversariorum que totaliter erunt prioris. Voluimus eciam [et] concessimus nos et idem capitulum Sancti Exuperii ut ebdonadarius presbiter habeat quartam vini in adventu, quadragesima, et in festis novem lectionum, secundum ordinacionem quam super hoc dicitur fecisse ipsum capitulum Sancti Exuperii.

Prefati autem arbitri scilicet H., archidiaconus Parisiensis, et magister B. de Monciaco, canonicus Carnotensis, ad majorem firmitatem, durante adhuc termino compromissionis in ipsos facte, dictam compositionem sic factam et firmatam de consensu nostro et dicti capituli Sancti Exuperii arbitrando pronunciaverunt, injungentes partibus sub pena predicta quod eam firmiter et inviolabiliter observarent.

In cujus rei testimonium et in posterum firmitatem, paginam hanc sigillis nostris munivimus. Actum .