École des chartes » ELEC » Cartulaires d'Île-de-France » Esserent » Cartulaire » Carta fundationis supradicti Prioratus ab Hugone comite de Domno Martino.

Carta fundationis supradicti Prioratus ab Hugone comite de Domno Martino1.

Fondation du Prieuré de S. Leu d'Esserent

Hugues, comte de Dammartin, méditant les avantages infinis de l'aumône, rend dans la main de Gui, évêque de Beauvais, l'église d'Esserent à la condition qu'il en fera don à l'Ordre de Cluny. Ensuite il abandonne tout ce qu'il possède à Esserent, et en particulier, les fiefs de Gui de la Roche et de Roger de Nanteuil. En outre, il exempte de tous droits les donations ou ventes que « ses hommes ou chevaliers voudraient faire au prieuré ».

Ont approuvé ces libéralités : Le Roi Philippe et Hugues de Crépy, frère du roi et sa femme Adèle. Ont consenti : Roaide, femme d'Hugues, et leurs enfants, Pierre, Basilie, Adélaïde et Eustachie... Témoins, du côté du Roi : Adam, son sénéchal ; Hervé, échanson ; Gervais, connétable. Témoins, du côté d'Hugues de Crépy : Pierre, fils de Thibaut ; Adam et Lambert, ses frères ; ... Dreux, sénéchal. Témoins, du côté d'Hugues de Dammartin :... Dreux, son sénéchal, etc.

  • A Original. Arch. dép. Oise, H2431 (38 x 35 cm, belle écriture. Elle était scellée, dit le notaire Vatin, dans son Inventaire de 1783-1784 (Arch. de l'Oise. H. 2429), « d'un grand sceau de cire rouge »).617
  • a Cartulaire du prieuré de Saint-Leu d'Esserent (1080-1538), éd. Eugène Müller, Pontoise, 1901.
D'après a.

Dum unusquisque in presenti seculo2 labenti et erumnoso vivit, cogitare debet qualiter in futuro eternaliter sine penuria et egestate cum XPO vivere possit. Quod ego, comes Hugo de Domnomartino3, mente pertractans et propter innumerabilia peccata mea justum judicem Dominum vehementer expavescens, de bonis michi a Domino collatis elemosinas statui que pro peccatis meis sine intermissione orarent et, juxta scripture autoritatem, omnino ea extinguerent. Qua propter tam instantibus quam futuris et maxime heredibus et successoribus meis notum fieri volo quod Ecclesiam de Hescerent4, et altare, et atrium et decimam in manu Vuidonis, Belvacensis episcopi5, de quo hec omnia tenebam, tali pacto reddidi, quatinus ecclesie Cluniacensi6 donaret et ad serviendum Domino monachos Cluniacenses qui hec haberent in ea statueret.

Postea vero cupiens ut monachi in prefata Ecclesia Deo servientes multo magis amplificarentur, donavi ecclesie Cluniacensi et eis quicquid habebam in villa de Hescerent, terras scilicet arabiles et silvas ; prata et vineas, servos et ancillas, hospites7 et justiciam, et omnes consuetudines, amnem quoque subtercurrentem cum transitu, feodum quoque Vuidonis de Rupe8, et feodum Rogerii de Nantolio9.

Concessi etiam ut, si aliquis de hominibus vel militibus meis vellet aliquando de feodo suo Ecclesie beati Lupi aliquid donare vel vendere, omnino id sibi liceret facere absque ulla requisitione alterius concessionis, vel dono pecunie, quam ego vel aliquis successorum meorum exigeret.

Hec dona feci, annuente Philippo rege et Hugone, Regis fratre, de Crispeio10, et ejus uxore Adela11. Uxor vero mea Roaidis12 concessit, et filius meus Petrus et filie mee Basilia, Adalaidis, Eustachia13 presentes fuerunt et prefatum donum laudaverunt et confirmaverunt. Philippus Rex laudavit et confirmando subscripsit, anno regni sui XXo.

Testes ex parte Regis fuerunt : Adam dapifer ejus14. Herveuspincerna15. Gervasius stabularius16. Hugo de Crispeo et Adela uxor ejus subscripserunt.

Et hi ex parte eorum testes fuerunt : Petrus filius Tetbaldi. Adam frater ejus. Lambertus frater ejus17. Gualcherius. Tetbaldus. Drogo dapifer.

Ex parte mea et uxoris mee et Petri filii mei et filiarum mearum supradictarum, hi testes fuerunt : Robertus filius Anseis. Valterius filius Martini18. Ilgerius19 et Drogo dapifer meus.