École des chartes » ELEC » Chroniques latines » Livre II » [4] . Circa eundem quippe locum magnanimitatem sue ostendit deuotionis, dum esset vir obtime mentis, et sanctarum locupletator ecclesiarum.. . . .
[f20]

[4] ‘Tunc temporis Sigismundus basilicam sanctorum Mauricii sociorumque ejus magnis extruebat impensis, in loco nuncupato Agaunio’1 : Gregorius Turonensis, Historiae, III, 5 : Fredegarius, Chronicae, III, 33 : Liber Historiae Francorum, 20. Circa eundem quippe locum magnanimitatem sue ostendit deuotionis, dum esset vir obtime mentis, et sanctarum locupletator ecclesiarum. ‘Nam et prediorum illi loco contulit copiam, et clericorum ordinem psallentium constituens, sancte legionis martyres propicios sibi ascivit. Meminerat etenim se, conjugis persuasionibus deceptum, unicum amisisse filium. Quem dum illa odio persequitur novercali, in tantum exosum fecerat patri ut, felle commotoa commotus Aimoin , juberet eum puniri gladio. Nec multo post facti penitencia ductus, secum ipse reputans quid sceleris admiserit, ad sepulchra sanctorum [f20v] (20va) sepe recurrens, humique prostratus eos erga se clementissimos fore efflagitans, rogabat ut, si quid minus perfectum divineque majestati adversum in suis repperiretur actibus, id eorum interventu justus judex in hoc seculo potius quam in futuro puniret examine’2 : Gregorius Turonensis, Historiae, III, 5 : Fredegarius, Chronicae, III, 33. ‘Quam peti[ti]onem ad effectum juxta votum pervenisse constat. Audiens quippe exercitum advenire Francorum, instruit et ipse copiosam suorum manum, atque adversus eos pugnaturus aciem dirigit. Congressione itaque facta, Francis acriter preliantibus, victi Burgundiones fuge presidio se committunt. Sigismundus vero, cum tutelam sanctorum Agaunensium martyrum citato expeteret cursu, a Chlodomirob Chlomiro P av. corr. interlin. XVe s. Francorum rege qui eum persequebatur captus, atque Aurelianis perductus, carceri est mancipatus. Tunc beatus Avitus, qui in territorio ejusdem urbis abbatis fungebatur officio, rogare Chlodomirum cepit ne tam excellentissime nobilitatis insignisque bonitatis virum neci traderet. Quod ille audire detrectans, eum in villa cui Calumpnia nomen est perduci, ac ibidem cum filiis capite cesum, in puteum proici jussit’3 : Gregorius Turonensis, Historiae, III, 6 : Fredegarius, Chronicae, III, 33-35 : Liber Historiae Francorum, 20. ‘De quo postmodum sublatus, atque ad basilicam sanctorum Agaunensium devectus martyrum, condigno est honore sepultus. Quem sanctorum collegio Christum dominum adnumerasse ideo non ambiguum habetur, quod febricitantesc febricitantes R ; fabricitantes P quique, si pro remedio (20vb) anime ipsius salutare fideliter fecerint offerre sacrificium, continuo ab infirmitatis sue liberantur incommodo. Auctord ductor R, P vero necis ejus non diu letatus est in hoc facto, nam sequenti anno, idem Chlodomirus commoto exercitu, partes Burgundie devastaturus aggreditur. Cui occurrit frater regis defuncti, ac fraterne necis avidus vindex pugnam cum eo non dubitavit consereree conferre Aimoin . Sed Burgundiones, more sibi solito, animositatem Francorum non ferentes, hostibus terga nudarunt’4 : Gregorius Turonensis, Historiae, III, 6 : Fredegarius, Chronicae, III, 35 : Liber Historiae Francorum, 21. ‘Rex vero Chlodomirus, juventa alacrior armis munitus, et ipso presentis certaminis prospero successu animatus, dum audacius quam debuit hostes insequitur, pernicitate equi cui insederat vectus, agmen inimicum sui nimium negligens antecessit. Quem illi a suis desertum, a se vero circumventum conspicati, telis eminus urgere ceperunt. Sola etenim species viri et nimis note atque alacris fortitudinis gloria perturbabat hostem ne quis propius feriturus auderet accedere. Qui ubi se hostilibus circumdatum cuneis vidit, nullumque adesse suorum, in virtute sola remedium ponens salutis convertit equum, seseque collegitf collegit in arma Aimoin . Estuare tamen magnanimus cepit juvenis, atque incertus animi ingentia pectore cepit consiliag consilia versare Aimoin 5Virgilius, Aeneis, , obviamne eundum an hostibus cedendum foret, aliquandiu deliberare. Tandem aliquando invenit ratione viam, vicitque mentem pudor interque confertissimos [f21] (21a) adversi agminis viros proruens, ferroh forro P i Interficitur Chlodomirus rex P Manchette rubriquée iter aperire conatus, quem primum obviam habuit, equo dejecit. Circumventus autem, confossis lateribus, vite terminum sortitus est. Impiger sane juvenis et manu promptus, sed consilio parum providus, qui in secundis amorem posuerat vite, fuit tamen materne pro posse ultor injurie. Porro Franci, regis interitu comperto, non ut nationes cetere subsidium quiesierunt fuge, sed ira fervente Burgundiones insecuti cedunt, prosternuntque graviter. Devastataque omni provintia nativum repetunt solum. Regnum regis interfecti cum ejus uxore Gundeaca nomine frater Chlotharius accepit, filios vero ejus Theodoaldum, Guntarium atque Clodoaldum avia eorum Crothildis materno suscepit nutriendos affectu’6 : Gregorius Turonensis, Historiae, III, 6 : Liber Historiae Francorum, 21.


a commotus Aimoin. b Chlomiro P av. corr. interlin. XVe s. c febricitantes R ; fabricitantes P. d ductor R, P. e conferre Aimoin. f collegit in arma Aimoin. g consilia versare Aimoin. h forro P. i Interficitur Chlodomirus rex P Manchette rubriquée.

1  : Gregorius Turonensis, Historiae, III, 5 : Fredegarius, Chronicae, III, 33 : Liber Historiae Francorum, 20
2  : Gregorius Turonensis, Historiae, III, 5 : Fredegarius, Chronicae, III, 33
3  : Gregorius Turonensis, Historiae, III, 6 : Fredegarius, Chronicae, III, 33-35 : Liber Historiae Francorum, 20
4  : Gregorius Turonensis, Historiae, III, 6 : Fredegarius, Chronicae, III, 35 : Liber Historiae Francorum, 21
5 Virgilius, Aeneis,
6  : Gregorius Turonensis, Historiae, III, 6 : Liber Historiae Francorum, 21