École des chartes » ELEC » Le sanctoral du lectionnaire de l'office dominicain (1254-1256) » [PROPRIUM DE SANCTIS] » [PARS HIEMALIS] » 27- Purificatio BMV

27- Purificatio BMV

td, 2 II

In purificatione beate Marie.

Ambrosius in sermone de purificatione « Si subtiliter ».

27.1-3N

Et nota quod iste sermo in quibusdam libris dicitur esse domni Auberti episcopi, in aliis, Ambros. Å .

27.1 Lectio prima.

Hodie juxta legem et evangelium ' peractis a nativitate Christi .XLa. diebus * in templo est a parentibus idem Domino presentatus. Hodie a beato Symeone susceptus * Patri cum sacris muneribus est oblatus. Hodie redemptionem Israel expectantibus * ab eodem Symeone ' et Anna ' publice est predicatus. O quam pium spectaculum ! Stat hinc virgo et mater * non cujuscumque, sed Dei. Suscipitur hinc parvulus ' Virginis filius * cujus divinitatem non capit mundus. Occurrunt hinc inde prophete * prophetatque de puero sexus uterque. Offertur oblatio pro puero * non tamen que delicta emundet ' sed que sacramenta declaret.

  • Ambrosius Autpertus, sermo in purificatione sancte Marie, CCCM 27B, = 2, l. 1-10, p. 985.
  • CPL 842, CPP 164

27.2 Lectio secunda.

Offer, beatissima virgo Maria, tanquam legem observans ' in Templo ' quem edidisti * ut non omnibus sed paucis reveletur ' quis est quem [194d] genuisti. O quam parvus * o quam magnus est ' quem peperisti ! Parvus in humanitate * magnus in divinitate. Parvus in regno Judeorum * magnus in regno gentium.

Quis, putas, nobis posset indicare inter hujusmodi obsequia animi tui sensum + cum hinc cerneres ex te natum tantillum infantem ' illinc attenderes Deum immensum ' hinc creatum ' ilinc Creatorem ' hinc infirmum ' illinc fortissimum ' hinc alendum ' illinc alentem ' hinc non loquentem ' illinc angelos docentem ?

  • ibid. = 3, l. 27-35 et 43-48, p. 987.

27.3 Lectio tercia.

Quis, inquam, tui pectoris archana nobis reserare valeat ' quibus modis cogitatum ad utraque flectebas + cum unum eundemque Dei atque Hominis filium manibus tenens ' hinc adorares ut Dominum ' illinc osculareris ut parvulum ? Quis ad tam ineffabile miraculum non obstupescat ? Quis non pene elinguis fiat ? Generat puella suum ' et omnium creatorem + nutrit suum et omnium nutritorem * portat ad Templum ' suum et omnium rectorem. O admirandum spectaculum * ad quod non solum humana ' verum etiam angelica stupescit natura ! Ad hoc, fratres carissimi ' fidei oculos erigite.

Non sit vile illud spectaculum * in quo filius Virginis Deus et homo complectitur * in quo mater et virgo ostenditur + in quo prophete, immo prophetarum omnium expectatio adimpletur * in quo multa Ecclesie sacramenta declarantur.

  • ibid. = 3, l. 48-57 et = 4, l. 1, p. 987, et = 18, l. 4-7, p. 1002.

27.4 Lectio quarta.

Sermo Augustin. Å .

Exultent virgines * Virgo peperit Christum. Nichil in ea quod voverunt putent exterminatum * mansit virgo post partum. Exultent vidue * infantem Christum vidua Anna cognovit. Exultent conjugate * nasciturum Christum Elysabeth nupta prophetavit. Nullus gradus pretermissus est * de quo non haberet testimonium salus omnium. Nunquid sole virgines ad regnum Celorum perveniunt ? Perveniunt et vidue. Sancta Anna in senectute sanctam expectabat infantiam Salvatoris ' ut parvum videret annosa + parvum cognosceret annicula * intrantem in mundum Salvatorem videret ' de mundo itura.

  • Ps. Augustinus, s dub. 370, PL 39, cap. 2, c. 1657-1658.
  • PD I 65
  • CPL  285, PLS II, c. 403, CPP 737

27.5 Lectio quinta.

In masculino etiam sexu * tria ipsa genera commendata sunt. Ipse Christus puer natus est. Exultent pueri * continentiam voventes puero. Ipse vere integritatem pueritie consecravit * qui sue matri fecunditatem attulit ' et virginitatem non abstulit.

Sciebant antiqui Christum venturum esse * et omnes que cupiebant ' dicebant : « O si hic me inveniat illa nativitas ? O si quod credo in Scripturis Dei ' videam oculis meis ? » Multum Symeon senex fuit ad audiendum serus * sed ad videndum maturus. Non expectavit ut Christum videret loquentem * quoniam vidit infantem.

  • ibid. cap. 2-3, c. 1658.

27.6 Lectio sexta.

Concessum est hoc decrepito * quasi desideranti ' et suspiranti ' et dicenti cotidie in orationibus suis : « Quando veniet ? Quando nascetur ? Quando videbo  ? Putas durabo ? Putas hic me inveniet ? Putas isti oculi videbunt ' per quem cordis oculi revelabuntur ? » Et accepit responsum quod non gustaret mortem * donec videret christum Domini. Gestabat eum Maria mater ejus1 infantem * vidit ille ' et agnovit. Intus est revelatus * qui foris est natus. Agnovit Symeon infantem tacentem * et occiderunt Judei juvenem miracula facientem.

Habetis ergo, pueri, puerum Christum * sancti senes, senem Symeonem. Si autem queritis ' ut conjugatus aliquis testimonium Domino perhibeat * Zachariam considerate.

  • ibid. cap. 3, c. 1658, et cap. 4, c. 1659.

27.7a Lectio septima. II°, d.2

In illo tempore * postquam impleti sunt dies purgationis Marie secundum legem Moysi * tulerunt Jesum in Jerusalem ut sisterent eum Domino + sicut scriptum est in lege Domini * quia omne masculinum adaperiens vulvam ' sanctum Domino vocabitur. Et reliqua.

  • Luc. 2, 22-23.

27.7b

Omelia beati Ambrosii episcopi.

Non solum ab angelis ' et a prophetis ' et pastoribus et parentibus ' sed etiam a senioribus et justis * generatio Domini accepit testimonium. Omnis etas et uterque sexus eventuumque miracula * fidem astruunt. Virgo generat ' sterilis parit + mutus loquitur ' Elisabeth prophetat * magus adorat ' utero clausus exultat + vidua confitetur * justus expectat. Et bene justus * qui non suam ' sed populi gratiam requirebat + cupiens ipse corporee vinculis fragilitatis absolvi * sed expectans videre promissum. Sciebat enim * quia beati oculi qui viderent [Luc. 10, 23].

  • Ambrosius, Expositio evangelii secundum Lucam, II, CCSL 14, = 58, l. 779-787, p. 56.
  • AF I 47a, PD I 66
  • CPL 143

27.8 Lectio octava.

« Nunc, inquit, Domine * dimitte servum tuum. » [Luc. 2, 29] Videte justum velut corporee carcere molis inclusum ' velle dissolvi * ut incipiat esse cum Christo. Dissolvi enim et esse cum Christo * multo melius est. [Phil. 1, 23] Sed qui vult dimitti ' veniat in Templum + veniat in Jerusalem * expectet christum Domini. Accipiat in manibus Verbum Dei * complectatur velut quibusdam fidei sue brachiis. Tunc dimittetur ut non videat mortem * quia viderit Vitam. Vides uberem in omnes gratiam Domini generationes diffusam * et propheciam incredulis negatam esse ' non justis. Ecce Symeon prophetavit ' in ruinam et in resurrectionem plurimorum venisse Dominum Jesum Christum ' ut justorum iniquorumque merita discernat * et pro nostrorum qualitate factorum judex verus et justus ' aut supplicia decernat ' aut premia.

  • ibid. = 59-60, l. 787-800, p. 56-57.

27.9 Lectio nona.

Et tuam, inquit, ipsius animam pertransibit gladius. [Luc. 2, 35] Nec littera nec hystoria docet * ex hac vita ' Mariam corporalis necis passione [195a] migrasse. Non enim anima sed corpus materiali gladio transverbatur * et ideo prudentiam Marie haud ignaram misterii celestis ostendit. Vivum enim est Dei Verbum et validum et acutius omni gladio acutissimo * et penetrans usque ad divisionem anime ' et spiritus. [Hebr. 4, 12] Prophetavit itaque Symeon ' prophetaverat copulata conjugio * prophetaverat virgo. Debuit etiam vidua * ne qua aut professio deesset ' aut sexus.

  • ibid. = 61-62, l. 800-812, p. 57.

1 ejus] add. in marg.
2 II°, d.] in marg.