École des chartes » ELEC » Le sanctoral du lectionnaire de l'office dominicain (1254-1256) » [DE BEATA VIRGINE IN SABBATIS] » *4- S4 post Oct. Epiphaniae

*4- S4 post Oct. Epiphaniae

Sabbato quarto.

Odilio Cluniacensis in sermone de nativitate beate virginis « Sit nobis ». Å .1

*4.1a Lectio prima.

Adducentur, inquit, regi virgines post eam * proxime ejus afferentur in leticia et exultatione. [Ps. 44, 15-16]

  • Ambrosius, De institutione virginis, PL 16, = 2, c. 319C.
  • CPL 148

Que umquam ita Deo proxima fuit + [226b] ut illa, que se totam divinis obsequiis mancipavit ? Cui Verbum divinum dicit * veni proxima mea ' columba mea ' quia ecce hyems preteriit. [Cant. 2, 10-11] Antequam Verbum Dei Virgo2 conciperet * hyems erat. At ubi Verbum Dei recepit * facta est estas. Denique fervore Sancti Spiritus vaporata ' flos cepit esse * et spirare odorem fidei ' fragrantiam castitatis ' suavitatem gratie.

  • ibid. = 3, c. 319C-320A.

Tota quoque spiritualis et simplex admodum columbe.

  • ibid. = 4, c. 320A.

*4.1b

Bonus enim regende castitatis comes pudor est ' qui primus in ipso cognitionis ingressu matrem Domini commendat legentibus + et, tanquam testis locuples3, dignam que ad tale munus eligeretur astruit * quod in cubiculo ' quod sola ' quod ab angelo salutata tacuit ' quod mota est in introitu ejus ' et a virilis sexu specie ' virginis peregrinabatur aspectus.

  • < idem, De virginibus, II, = 11, c. 221C.
  • CPL 145

*4.2 Lectio secunda.

Bona virginitas in Maria ' que sexum utrumque non solum a crimine absolvit * verum etiam ad gratiam provocavit. Accusamus plerumque femineum sexum in Eva, quod erroris causam invexerit *

  • Idem, De institutione virginis, = 16, c. 323C.
  • CPL 148

sed laudamus multo magis femineum sexum in Maria ' que nobis, salva virginitate, salutis actorem edidit.

  • < ibid. = 33, c. 328A et 88, c. 341A.

Fuit tunc Eva indigna incolere paradisum * venit jam talis Eva que non excludatur de paradiso ' sed rapiatur ad Celum.

  • ibid. = 32, c. 327C.

Hoc itaque vas sibi per quod descenderet Christus elegit * et pudoris templum sacravit. Per unam descendit * sed multas vocavit. Unde et speciale Maria nomen invenit hoc * quod significat ' « Deus ex genere meo ». Dicte sunt et antea Marie multe. Nam et Maria soror fuit Aaron * sed illa vocabatur « maris amaritudo ». Venit enim Dominus in amaritudinem fragilitatis humane * ut conditionis amaritudo dulcesceret ' temperata Verbi celestis suavitate.

  • ibid. = 33-34, c. 328AB.

*4.3 Lectio tercia.

Veni ergo, inquit, columba mea * immaculata mea. [Cant. 2, 11] Erat enim candidata multis meritorum virtutibus * et dealbata nive candidius Spiritus Sancti muneribus ' columbe simplicitatem representans in omnibus. Nam quicquid in ea gestum est ' totum puritas et gratia fuit * totum misericordia et justicia, que de Celo prospexit. [Ps. 84, 12] Et ideo dicitur immaculata * quia in nullo corrupta. Virum siquidem in utero circumdedit * et non aliunde accepit.

Unde de illa canitur in canticis : Ortus conclusus ' fons signatus * emissiones tue paradisus. [Cant. 4, 12-13] Vere ortus deliciarum * in quo consita sunt universa genera florum ' et odoramenta virtutum. Sicque conclusus ' ut nesciat violari * nec ullis insidiarum fraudibus corrumpi. Fons quoque sigillo totius Trinitatis signatus * ex quo fons Vite manat ' in cujus lumine omnes lumen videmus. [Ps. 35, 10]

  • Pascasius Radbertus, De Assumptione, CCCM 56C, = 57-58, l. 459-470, p. 134-135, et = 59, l. 477-482, p. 135-136.
  • CPL 633, PLS II, c. 265

1 Odilio... Å .] in marg.
2 Virgo] recepit Virgo a.c.
3 locuples] locuplex.