61- Nativitas Sancti Johannis Baptistae
In festo beati Johannis Baptiste.
Sermo beati Maximi episcopi.
61.1 Lectio prima. Å .
Sollemnitates nobis diversorum martyrum, fratres carissimi * vite presentis occasus ' et suscepta ab eis pro nomine Christi passio consecravit. Beatus vero Baptista Johannes cujus nunc festivitate letamur * celestia mundo gaudia sterili ab utero hodie natus invexit. Et illi quidem indubitata jam gloria regnantem confessi sunt Dei filium + hic autem et nasciturum ' prophetalis spiritus illuminatione previdit * et natum privilegio gratie singularis1 ostendit. In tantum autem in beato Johanne spiritalis prefulsit electio * ut ante mereretur annuntiare Dominum ' quam linguam qua annuntiare posset ' acciperet.
- Ps. Maximus, h 65, PL 57, c. 383B.
- PD II 41
- CPL 220, PLS III, c. 355, CPP 5798
61.2 Lectio secunda.
Denique Elisabeth illa vetus mulier ' et nova mater * venienti ad se beate Marie '
in ipso occursu salutationis ait : Ecce ex quo facta est vox salutationis tue in auribus meis * exultavit in
gaudio infans in utero meo.
[Luc. 1, 44] Quid est hoc miraculi, fratres ' que tantorum novitas gaudiorum + ut habere
se in utero Elisabeth testaretur infantem ' qui necdum semetipsum sentiens '
dominicum jam sentiret adventum ? Vere puer iste omnium beatissimus parvulorum * qui
intra viscera materna adhuc conclusus ' adesse Salvatorem mundi ' quia necdum
sermone poterat ' prophetico gaudio revelavit.
- ibid. c. 384B.
61.3 Lectio tercia.
Nullus ignorat, carissimi * omnem parvulum materno ab utero prodeuntem ' inter ipsa lucis exordia mestis concrepare vagitibus. Solus Baptista Domini * ultra legem nascentium nativitatem suam leticie exultatione prevenit. Et quam decuit, fratres ' ut de matre sterili nasceretur ' qui fecunditatem Virginis revelabat + quatinus mirabilem partum mirabiliter natus ostenderet ? Illud etiam quam stupendum quamque magnificum + quod Zacharias sacerdos pater futurus prophete ' quia angelo loquenti non credidit ' usum loquentis amisit ' donec promissione completa ' natus novi Hominis preco ' paterne lingue vincula relaxaret ?
- ibid. c. 384B-385A.
61.4 Lectio quarta.
Os quidem quod angelus clauserat ' promissus ab angelo filius reseravit * ut agnosceret anxius senex ' per eum se sibi redditum quem de se non crediderat nasciturum + nec dubitaret ultra ' illum divinitus vel promissum vel natum fuisse * cujus causa se et amisisse probabat et recepisse sermonem. Quid hac, fratres, religione gloriosus ' quid hac insignius fide + in qua sterilis concipit ' virgo parturit ' mutus loquitur ' et in secreto maternorum viscerum ' pa[r]vuli totius mundi gaudia preludunt. Nec enim poterat veteri sub lege ordinem suum mortalis servare natura * quando per novam Divinitatis gratiam novum saluti omnium mysterium parabatur.
- ibid. c. 385AB.
61.5 Lectio quinta.
Hic est Johannes * de quo prophetavit Ysaias dicens : Vox clamantis in deserto * parate viam Domini.
[Is. 40, 3] Quam bene vox dicitur * qui venientem de celestibus in carne hominis '
unigenitum Dei pleno letus ore clamabat. Recte beatus Johannes vox dicitur * cujus
intonante preconio sacramentum redemptionis humane ' surda dudum cepit audire
mortalitas. Ut enim venerandus Baptista muto patri aperuit linguam * ita aures
hominum salutaris gratie innovavit auditu.
- ibid. c. 385B.
61.6 Lectio sexta.
Clamabat autem in deserto * ubi ad predicationem ejus nec insolens turba perstreperet ' nec infidelis auditor rideret + sed hi tantum audire possent ' qui predicantem cura tantum divini cultus expeterent * et adverterent eum vera annuntiare de Christo + qui pro assertione justicie ' ut illicitas Herodis nuptias increparet ' nec regem timuisset offendere ' nec squalorem carceris declinasset * nec tirannico gladio refugisset occidi.
Vere ergo dignus Johannes ' cujus prophetica esset nativitas * qui et de parentibus quorum esset desperata posteritas ' nasceretur. Nam tanta auctoritate in vocem predicationis erupit * ut et instantem Domini nuntiaret adventum ' et in semitas rectas ' male viventium dirigeret pravitatem.
- ibid. c. 385C-386A.
61.7a Lectio septima.
Secundum Lucam.
In illo tempore * Elisabeth impletum est tempus pariendi * et peperit filium. Et reliqua.
- Luc. 1, 57.
61.7b
Omelia venerabilis Bede presbiteri. Å .
Precursoris Domini nativitas ' sicut sacratissima lectionis evangelice prodit hystoria * multa miraculorum sublimitate refulget. Quia nimirum decebat ' ut ille quo major inter natos mulierum nemo surrexit * majore pre ceteris sanctis ' in ipso mox ortu virtutum jubare claresceret. Senes ac diu infecundi parentes * dono nobilissime prolis exultant. Ipsi patri quem incredulitas mutum redidderat * ad salutandum nove preconem gratie ' os et lingua reserantur. Nec solum facultas Domini benedicendi restituitur * sed de eo ' etiam prophetandi virtus augetur.
- Beda Venerabilis, H II 20, CCSL 122, l. 1-10, p. 328.
- PD II 44
- CPL 1367
61.8 Lectio octava.
Excitati autem fama facti ' omnes vicini admiratione ac metu percelluntur * omniumque qui audiere2 circumquaque ' ad adventum novi prophete corda preparantur. Unde merito sancta per orbem Ecclesia * hujus tantummodo post Dominum ' etiam nativitatis diem celebrare consuevit.
- ibid. l. 10-16, p. 328.
61.8N
Ex hoc apparet quod sollempnizatio nativitatis beate Virginis nondum instituta erat quando Beda composuit omeliam istam.3
61.8'
Quia sicut nato Domino pastoribus apparens angelus ait ' « Ecce evangelizo vobis
gaudium magnum quod erit omni populo ' quia natus est vobis hodie Salvator qui est
[201d] Christus Dominus + ita etiam angelus nasciturum Zacharie predicens Johannem ' Et erit, inquit, gaudium tibi et exultatio * et multi in nativitate ejus
gaudebunt. »
[Luc. 1, 14]
- ibid. l. 18-23, p. 328-329.
61.9 Lectio nona.
Jure igitur * utriusque nativitas ' festiva devotione celebratur. Sed in illius tamquam in Christi Domini, tamquam in Salvatoris mundi ' tanquam in Filii Dei omnipotentis ' tamquam in Solis justicie nativitate ' ommni populo gaudium evangelizatur * in hujus autem tanquam in precursoris Domini ' in servi Dei eximii ' in lucerne ardentis ' et lucentis ex ortu ' multi gavisuri esse memorantur. Iste magnus coram Domino esse narratur + de illo autem propheta testatur ' quam magnus Dominus et laudibilis nimis * et magnitudinis ejus non est finis. Iste peccatorum consortia declinans ' ab omni quod inebriare potest abstinuit * ille inter peccatores conversatus ' peccati omnis immunis permansit. Hic adhuc ex utero matris Spiritu Sancto repletus est * in illo habitat omnis plenitudo divinitatis corporaliter.
- ibid. l. 23-36, p. 329.