115- Decollatio S. Johannis Baptistae
In festo decollationis beati Johannis Baptiste.
Sermo beati Johannis episcopi. Å .
115.1 Lectio prima.
Hodie nobis, carissimi ' Johannis virtus ' Herodis feritas ' cum refertur + confusa
sunt viscera ' corda tremuerunt * caligavit visus ' hebuit intellectus ' aufugit
auditus. Aut quid constat in sensibus humanis + quando perdit virtutum
magnitudinem ' criminum magnitudo ? Herodes,
[Mat. 14, 3] Johannes ' scola virtutum ' magisterium vite + sanctitatis forma ' norma
justicie ' virginitatis speculum + pudicitie titulus ' castitatis exemplum *
penitentie via ' peccatorum venia + fidei disciplina * major homine ' par angelis '
legis summa ' evangelii satio ' apostolorum vox ' silentium prophetarum + lucerna
mundi ' precursor judicis ' Christi metator * Domini testis ' totius medius
Trinitatis. Et hic tantus datur incestui ' traditur adultere * addicitur
saltatrici.inquit '
tenuit Johannem.
- Petrus Chrysologus, s 127, CCSL 24B, l. 1-14, p. 782.
- PD II 71
- CPL 227 et 930, PLS III, c. 153
115.2 Lectio secunda.
Herodes prophanavit templum + sacerdotium sustulit ' confudit ordinem * temeravit regnum ' corrupit imperium. Quod erat religionis' quod legis ' quod vite ' quod morum ' quod fidei ' quod discipline * perdidit et confudit. Herodes, sicarius in cives ' in nobiles latro ' in socios populator ' in domesticos predo ' plebis interemptor ' occisor filiorum ' in extraneos homicida ' in proprios patricida ' inebrians terram cruore * sanguinem pium in poculo crudelitatis absorbuit.
- ibid. l. 15-22, p. 783.
115.3 Lectio tercia.
Herodes,
[Mat. 14, 3] Qui vincula solverat peccatorum ' peccatoris vinculis alligatur * ut vincta
venia ' locum venie non relinquat. inquit
, tenuit Johannem * et alligavit eum.Alligavit eum Herodes * et posuit in carcerem.
[ibid.] Herodes ' tu adulterium facis + et in carcerem vadit Johannes ? Sic judicas,
sedens in loco judicis reus * in loco vindicis ' innocentie persecutor. Rogo ' ubi
rerum facies ' ubi forma ' ubi pudor ' ubi existimatio publici cognitoris + ubi
Deus ' ubi homo ' ubi fas ' ubi lex ' ubi ipsius jura nature ? Simul omnia sunt,
Herodes ' te agente ' te judicante ' te vivente * confusa.
- ibid. l. 23-31, p. 783-784.
115.4 Lectio quarta.
Tenuit,
[ibid.] Herodes ' te petit causa + te arguunt vincula ' te carcer accusat * te
divulgat producta in publicum pena. Johannes injuriatur + causam custodie qui
requirit ' in te invenit quod puniat * in Johanne quod doleat. Johannes orbi notus '
fama et virtute cognitus ' celebratissimus sanctitate ' dum attrahit ad se
inquisitores injurie + facit ut tuus cunctis innotescat incestus * agit ut te habeat
confusio publica ' quem corrigere non valuit secreta correctio et privata.inquit
, Johannem * et alligans ' posuit eum in carcerem.
- ibid. l. 32-40, p. 784.
115.5 Lectio quinta.
[214d]
Herodem Johannes monitis ' non accusatione, pulsavit ' ut pote amator castitatis *
quem corrigere voluit, non perire. Sed Herodes facibus libidinis ardens ' perire
maluit quam redire * et uxorem fratris illicite possidere ' et placere captivis
criminum. Innocentie inimicis * odiosa fit semper libertas. Nam virtus contraria
vitiosis ' sacrilegis exosa sanctitas * inimica castitas impudicis ' corruptis
integritas pena + luxuriosis adversa frugalitas ' crudelibus dura semper
misericordia * impiis pietas non ferenda. Probat hoc evangelista * cum dicit : Dicebat Johannes
[Mat. 14, 4] Ecce unde Johannes offendit * ecce unde Herodes furit.Herodi
: Non licet tibi habere uxorem Philippi
fratris tui
.
- ibid. l. 41-48, p. 784-785.
115.6 Lectio sexta.
Malos qui monet ' offendit * incurrit odium ' qui arguit criminosos. Dicebat
Johannes quod erat legis ' quod justicie ' quod salutis * certe quod erat non odii '
sed amoris. Ecce qualem consecutus est ab impio propietate mercedem. Volens,
[Mat. 14, 5] Facile deviat a justicia * qui in causis, non Deum, sed homines formidat.
Hinc peccandi differt facultatem ' non auffert voluntatem * et estuat animo '
quousque perficiat ' quod cogitat malum. Solus enim Dei timor est ' qui nocentes
corrigit ' fugat crimina ' innocentiam servat * perpetem tribuit facultatem.inquit
, occidere eum * timuit populum.
- ibid. l. 49-58, p. 785.
115.7 Lectio septima.
Sed audiamus beatissimi Johannis passionem. Die,
[Mat. 14, 6-8] Hec est ' hec est illa mulier antiqua malicia * que Adam dejecit de Paradysi
deliciis et celestes homines fecit terrenos. Hec humanum genus mersit in infernum *
hec vitam abstulit mundo. Hoc malum ' quod homines ducit ad mortem ! Hoc malum fugit
Helyas propheta + et cujus lingua clavis facta est Celi * tanquam reus fugit a facie
mulieris. Hec invenit verum laborem et pressuram * que nunc occidit Johannem
Baptistam.inquit
, natalis Herodis, saltavit filia Herodiadis in
medium1 et placuit Herodi.
Et postmodum *
premonita puella
a matre sua ' « Da michi,
inquit, in disco caput Johannis Baptiste. »
- ibid. l. 58-63, p. 785-786.
115.8 Lectio octava.
Tunc contristatus est rex * misitque et decollavit Johannem ' et allatum est caput
ejus in disco.
[Mat. 14, 9-11] Audistis, fratres * quanta nata sit de voluptate crudelitas ' de libidine
impietas. Allatum est caput Johannis in disco * qui salutaria monita dabat incestui.
Mensa migrat in caveam * in harenam vertitur domus. Fiunt de pransoribus
spiculatores * mutatur furore convivium. Fit cibus cedes * vinum transit in
sanguinem. Finis apponitur in natali * in ortu exhibetur occasus. Convivium mutatur
in homicidium + organa vertuntur in fumis * tragedie personant seculorum.
- ibid. l. 63-73, p. 786.
115.9 Lectio nona.
Verum de talibus nos declamare nolumus ' sed clamare + ut festivitatis vestre cauta sint gaudia, epulis vestris intersit Christus ' in facie prandeatur actoris2 * honestate convivii ' natura ipsa que vos producit honoretur. Leticia mense vestre pertingat ad pauperes Christi * famila vestra innocentie tripudiet disciplina. Absit ebrietas ' luxus absistat + fugetur effusio ' saltatricum pestis ' lenocinia cantorum ' voluptatum fomenta ' ventris onera ' naufragium mentis ' cum Herodiadis convivio abscidantur * ut presens gaudium vestrum ad leticiam perveniat sempiternam. Nos enim convenit scire ' quia Johannes de morte sua natus est * et de natali suo Herodes mortuus est.
- ibid. l. 80-95, p. 787-788.