École des chartes » ELEC » Le sanctoral du lectionnaire de l'office dominicain (1254-1256) » [PROPRIUM DE SANCTIS] » [PARS HIEMALIS] » 31- Cathedra S. Petri

31- Cathedra S. Petri

s, 22 II

In cathedra sancti Petri.

31.1-3N

Nota quod iste sermo in quibusdam libris antiquis intitulatur Augustino, in quibusdam Maximo episcopo, in quibusdam Leoni pape. Å .

31.1 Lectio prima.

Institutio sollemnitatis hodierne a senioribus nostris cathedre nomen accepit * ideo quod primus apostolorum Petrus ' hodie episcopatus cathedram suscepisse referatur. Recte ergo Ecclesie ' sedis illius natalem colunt * quam apostolus pro Ecclesiarum salute suscepit ' dicente Domino : Tu es Petrus * et super hanc petram edificabo Ecclesiam meam. [Mat. 16, 18]

  • Ps. Augustinus, s sup. 190, PL 39, cap. 1, c. 2100.
  • CPP 975

31.2 Lectio secunda.

Petrum itaque * fundamentum Ecclesie Deus nominavit. Et ideo digne hoc fundamentum Ecclesia colit * supra quod ecclesiastici edificii altitudo consurgit. Unde convenienter psalmus qui lectus est dicit : Exaltent eum in ecclesia plebis * et in cathedra seniorum laudent eum. [Ps. 106, 32] Bene eum Dominus in Ecclesia exaltari precepit + quia dignum est ut fundamentum hoc in Ecclesia honoretur * per quem ad Celum ascenditur. Quod natalis ergo Cathedre hodie colitur * sacerdotale officium honoratur. Et sibi hoc Ecclesie prestant + quia tantum neccesse est plus habeant Ecclesie dignitatis * quantum sacerdotale officium plus honoris.

  • ibid. cap. 1, c. 2100-2101.

31.3a Lectio tercia.

Cum autem sollemnitatem hanc religiosa observatio introduxerit * miror cur apud quosdam fideles hac die tam pernitiosus error increverit + ut super tumulos defunctorum ' cibos et vina conferant * quasi egresse de corporibus anime ' carnales cibos requirant. Cessate, fratres * ab hoc infidelitatis errore.

  • ibid. cap. 2, c. 2101.

31.3b

Bene enim natalem Cathedre inter ipsa jejuniorum initia nobis Deus prestitit * ut dies que erat prius intemperantie ' nunc sit sobrietatis + que erat gule ' sit abstinentie * que erat peccati ' sit sanctitatis.

  • Ps. Augustinus, s sup. 191, PL 39, cap. 1, c. 2101.
  • CPP 976

31.4-6N

Nota quod iste lectiones leguntur in multis ecclesiis, et sunt in libris antiquis. Sunt autem sumpte de Itinerario Clementis. Å .

31.4 Lectio quarta.

Hujus sollemnitatis religio * sic introducta est. Cum Petrus pertransiret disseminans verbum Vite ' et appropinquaret Antiocham + omnis populus civitatis audientes eum venire cucurrerunt * et omnes majores ' et nobiles ' cineres sparserunt in capite + multique cilicio sunt induti ' nudis pedibus penitentiam agentes * quod contra predicationem ejus cum1 mago Symone consensissent.

  • Ps. Clemens, Recognitiones, X, Maxima Bibliotheca Veterum Patrum..., II, Lyon, 1677, p. 463B.
  • cf. BHL 6644
  • CPG 1015 (5)

31.5 Lectio quinta.

Hec autem et similia prosequentes * offerunt vexatos languoribus ' et a demoniis fatigatos. Quos videns Petrus penitudinem agere * gratias referens Deo ' dicebat : « Benedico te, Pater predicande * qui promissum Filii tui per nos adimplere dignaris. » Et jussit ante se poni * omnem multitudinem egrotantium. Cumque ad predicationem ejus omnis multitudo infirmantium una voce clamarent ' hunc esse verum Deum quem Petrus annuntiat + subito immensum lumen gratie Dei apparuit * et ceperunt paralitici currere ad pedes Petri ' sani + languentes quoque recepta sanitate gaudere * et demonibus pleni ' liberati sunt.

  • ibid. p. 463CE.

31.6 Lectio sexta.

Tunc intra septem dies plus quam decem milia homines baptizati sunt * ita ut omni aviditatis desiderio Theophilus, qui erat in civitate cunctis sublimior ' domus sue ingentem basilicam ' nomine Ecclesie consecraret. In qua Petro ab omni populo constituta est cathedra * et omnis deinceps multitudo cotidie ad audiendum verbum Dei conveniens ' credebat sane doctrine ' quam sanitatum efficacia confirmabat.

  • ibid. p. 463EF.

31.7a Lectio septima.

Ex Cronica Romanorum Pontificum.

Sedit igitur Petrus primitus Anthiochie septem annis * in episcopali sede.

  • cf. Liber Pontificalis, I, p. 118, l. 2.

31.7b

Jeronimus in Libro de illustribus viris.2

Post hec ad expugnandum Symonem magum Romam perrexit * ubi et annis viginti quinque ' sacerdotalem cathedram tenuit.

  • Hieronymus, De viris illustribus, cap. I, p. 7, l. 2-4.
  • CPL 616

31.7c

Eusebius, in Ecclesiastica Historia, libro secundo.3

Illuc autem velut celestis quidam negotiator mercimonia divini luminis advexit * et primus in urbe Roma salutaris predicationis verbo ' januam Regni celestis evangelii sui clavibus ' aperuit.

  • Eusebius, Rufino trad., Hist. eccl. II, 14, 6, vol. I, p. 139, l. 25-28.
  • CPG 3495

31.8a Lectio octava.

Maximus in sermone de apostolis « Beatissimorum apostolorum insuperabilem ».

Quanti meriti fuit apud Deum Petrus + ut ei post navicule parve remigium ' traderetur totius Ecclesie gubernaculum '

et in ejus arbitrio poneretur celeste judicium ? Perspicite igitur ' et estimate ' quanto nobis honore reverendus sit * cujus sententiam in terris prolatam ' eterni Judicis equitas non repellit.

  • Ps. Maximus, h 70, PL 57, c. 399A et 400B.
  • PD II 49
  • CPL 220, PLS III, c. 355, CPP 5803

31.8b

Augustinus in sermone de apostolis Petro et Paulo.4

Quis autem plebeium piscatorem ' apostolorum crederet fieri principem + regibus obsistere ' reges sanctificare * regnis omnibus imperare ' mundum frenare legibus + demones calcare sub pedibus ' jubere virtutibus * Celum hominibus aperire cum vellet ' claudere cum placeret + merita mundi cognoscere ' culpas hominibus relaxare ?

  • Ps. Augustinus, s Caillau II 72, = 2, PLS II, c. 1083.
  • CPP 1378

31.9 Lectio nona.

O potestas inestimabilis * hominem5 in terra positum tenere Celum ! Ecce nunc ad nutum Petri * claustra divini patescunt Regni. Accepit enim a Christo claves regni Celorum * ut solutis vinculis delictorum ' aperiret credentibus Celum. O quam vicina remedia ! Juxta se [195d] mundus habet Dei regnum * si vult currere ad Petrum. Non hic machine queruntur ad nubes * quia preparat ascensum sola fides. Non ad6 aures Domini longa est via precantibus * quia Christus ipse factus est via credentibus. Posuit autem ad vicem suam in seculo Petrum * celestis Regni clavicularium.

  • ibid.

1 e. cum] e. agentes cum a.c.
2 Jeronimus... viris] in marg.
3 Eusebius... secundo] in marg.
4 Augustinus... Paulo] in marg.
5 hominem] rep. a.c.
6 ad] add. int. l.