Geofroi II, évêque de Chartres et Thibaud IV, comte de Chartres et de Blois, règlent, comme arbitres, un différend entre Saint-Martin-des-Champs et Josselin, seigneur d'Auneau, concernant les conditions dans lesquelles celui-ci peut exiger un droit de péage sur les denrées et les marchandises sortant d'Orsonville. Ce péage ne sera désormais imposé qu'aux trafiquants.
- A Original perdu.
- B Copie de 1209, Arch. nat., LL 1351, fol. 77, incomplète, non collationnée.
- C Copie du xve s., Arch. nat., LL 1352, fol. 78.
- D Copie du xvie s., Arch. nat., LL 1353, fol. 86.
- a Recueil des chartes et documents de l’abbaye de Saint-Martin des Champs, monastère parisien, éd. Joseph Depoin, Ligugé, 1913-1921.
Omnibus ad quos presens scriptura pervenerit, Gaufridus, Dei gratia, Carnolensis episcopus, et Theobaldus, eadem Dei gratia, Blesensis comes, salutem in Domino. Noverit universitas vestra quod controversia, que erat inter monachos Sti Martini de Campis et Goscelinum de Alneolo302, auctoritate nostra, utriusque partis assensu, diffinita est et in perpetuum sopita in hunc modum : Homines de Ursumvilla qui, per viam de Pirelo303, ibunt Stampis, libere ibunt, nec aliquam consuetudinem persolvent, nisi fuerint mercatores. De illis autem rebus, de quibus mercatores nominati fuerint, apud Alncolum pedagium reddent. Quod si prepositus Alneoli homini de Ursumvilla imposuerit quod mercatum duxerit, et ille negaverit, homo ille in curia monachi de Ursumvilla per justiciam ejus, sua manu tercia, jurabit, testium comperitorum, quod ei prepositus domini Goscelini nominaverat, non adduxit. Quod si unus ex competitis testibus, vel prope odium, vel propter aliam rationabilem causam, defuerit, accusatusa sua manu jurabit quia eum habere non possit causis subjunctis, et alios sibi nominatos, de eadem villa adducet. Quod si serviens domini Goscelini hominem Ursumville, extra villam, cum re ad mercatum pertinente inveniet, et ille se illius rei mercatorem negaverit, apud Alneolum ibit, et ibi sicut predictum est, cum testibus competitis jurabit. Quod si bovem, aut equum, aut equam, aut asinum, aut asinam emerit, et inde sesionem suam prefecerit, si postea vendiderit, pedagium nullum dabit. Nulla ebdomade die, de his que ad Gatardonem ducent, vel reducent, consuetudinem dabunt. Quod si homo de Ursumvilla viam puplicam araverit, nullam de hoc emendationem faciet. Quod si transeuntem paraturam impedierit, si cognitum fuerit tam transeunti quam domino Alneoli, per justiciam monachorum legem suam emendabit. Si vero negaverit, manu sua purgabit. Quicumque autem homo, seu mercator indigena, vel alienigena, per Crucem buxatam ad Ursumvillam perrexerit et ibi aliquid emat, nullum pedagium vel coustumiam Alneolo reddet, imo libere et quiete veniet et recedet. Omnes itaque homines de Ursumvilla, hujus conventionis tenore et observatione, liberi et quieti penitus erunt, ita quod domnus Alneoli eos placitis vel querelis, occasionibus vel aliquibus exactionibus, vexare vel gravare nullomodo poterit. Quod ut ratum permaneat, sigillorum nostrorum impressione cum testium subnotatione corroborari fecimus304.