Le prieur Gautier, Dreux prieur de Nanteuil-le-Haudouin, et Robert prieur de Moussy, règlent un différend survenu au sujet du tonlieu de Crépy-en-Valois, entre St-Martin et Aubri de Bouqueval, comme tuteur de ses beaux-fils Pierre et Philippe Sanglier, vassaux de Thibaud II de Crépy [seigneur de Nanteuil-le-Haudouin] au temps du prieur Thibaud, prédécesseur de Dreux.
- A Original perdu.
- B Copie de 1209, Arch. nat., LL 1351, fol. 71, non collationnée.
- C Copie du xve s., Arch. nat., LL 1352, fol. 68'.
- D Copie du xvie s., Arch. nat., LL 1353, fol. 77'.
- a Recueil des chartes et documents de l’abbaye de Saint-Martin des Champs, monastère parisien, éd. Joseph Depoin, Ligugé, 1913-1921.
Tempore domini Theobaldi, prioris de Crispeio410, fuit contentio inter ipsum et Albericum de Bouconvalle410 et privignos ipsius, scilicet Petrum Singularem et Philippum, de thelonio castri Crispeii, videl. super ea parte que movet de feodo Theobaldi militis de Crispeio410. Per manum autem domni Galterii, prioris Sti Martini de Campis, et domni Drogonis prioris de Nantolio, et domni Roberti prioris Ste Oportune de Monciaco201 sopitaa fuit contentio predicta in pacem, hoc modo : Ecclesia Sti Arnulfi partem quam habet in thelonio dabit ad firmam cui voluerit. Quod cum fecerit, mandabit hoc predicto Alberico, scilicet ad domum suam de Bouconvalle qui si presens non fuerit, dicitur uxori sue. Si autem et illa absens fuerit, nuntiabitur majori suo vel preposito vel alicui de hominibus suis, ita quod summa firme, quam firmarius pepigerit, nominabitur ; postea idem Albericus habebit inducias octo dierum et, si infra illud spatium adduxerit hominem qui, supra illam summam, centum solidos ad minus voluerit dare, ita quod ecclesia de suo bene sit secura, primus dimittetur et ille sequens habebit de manu ecclesie. Quod si hoc infra octo dies factum non fuerit, ille cui ecclesia firmam pepigerit obtinebit eam, et Albericus suam partem alii poterit ad censum dare vel committere ; ita tamen quod firmarius ecclesie utramque partem colliget. Verumptamen si ipse voluerit, sacramentum ab eo accipiet quod fideliter suam portionem servabit et reddet sibi vel cui ipse jusserit, et justum compotum faciet. Sciendum etiam quod, si idem Albericus voluerit, Prior ex parte sua faciet ei fieri jusjurandum quod in dampna, parte sua, non intenderit ledere partem ipsius. Quando hereditas hujus partis quam Albericus habuit, reversa fuerit ad Petrum Singularem vel Philippum fratrem suum, vel heredes eorum, eadem observatio per omnia tenebitur inter ipsos et ecclesiam Sti Arnulfi ; excepto quod nuntius Prioris non ibit ad Boucunvallem, sed ad villam in qua proprie manebunt. Huic conventioni et concordie interfuerunt Petrus Singularis et Philippus, frater ejus ; et eam laudaverunt et concesserunt ; insuper etiam, data dextera, per fidem propriam, eam tenendam firmaverunt. Juraverunt eciam quod, tam ipsi quam heredes eorum, conventionem istam monachi garandiabunt per rectum contra dominum feodi, i[d est] contra domnum Theobaldum militem, vel heredes ejus. Quod totum ne oblivione posset deleri, per maliciam convelli, inscriptum et cirographum redactum est, et sigillo conventus Sti Arnulfi qui hoc totum concessit, roboratum. Testes etiam appositi sunt ex utraque parte, qui his omnibus interfuerunt.
Testes ex parte monachorum : Hugo, abbas Sti Vincencii Silvanectensis, Galterius prior Sti Martini de Campis ; et alii quamplures sunt ex utraque parte.
Actum Silvanectis,